Rick Paul van Mulligen: “Hoewel ik compleet voldoe aan het traditionele plan, heb ik niet het geijkte pad gevolgd”
Yerma zit vast in een liefdeloos huwelijk met Juan. De aantrekkingskracht tot jeugdvriend Victor confronteert haar met diep gevoel van leegte. In Yerma wordt de rol van Victor wordt gespeeld door acteur Rick Paul van Mulligen. Rick Paul is sinds 2019 deel van het vaste ensemble van Het Nationale Theater.
“Er is een bepaalde spanning tussen Victor en Yerma. In hun pubertijd is die spanning ontstaan en dat is altijd een beetje blijven sluimeren. Ze proberen wel tot elkaar te komen, maar die belofte wordt nooit ingelost. Ze zien elkaar als uitweg. In zijn ogen is zij de ideale vrouw en in haar ogen is hij de ideale man. Zolang ze geen stappen ondernemen, blijft die droom intact. Maar of ze echt de ideale personen voor elkaar zijn of dat dit het slechts een droom is, komen ze niet te weten.”
Welke boodschap vertelt Yerma?
“Het stuk gaat over de druk die een vrouw voelt om een kind te krijgen en daarmee ‘een echte vrouw’ te worden. Dat zorgt voor enorm veel stres en spanning. De boodschap die daaronder ligt is dat je verder moet durven kijken dan het ideaalbeeld dat je jezelf hebt ingeprent. Want zo loopt het leven natuurlijk niet. Ik zou het Yerma heel erg gunnen om haar ideaalbeeld los te laten en haar te laten zien wat ze wél heeft in plaats van wat ze niet heeft.”
Nog altijd bestaan er maatschappelijke conventies over hoe iemand zijn of haar leven zou moeten leiden. Heb je zelf ooit die druk ervaren?
“Niet, per se. Ik ben homoseksueel en vanaf het moment dat ik uit de kast kwam, ben ik er zogezegd ‘uitgestapt’. Dat wil zeggen dat ik mij daarmee heb losgemaakt van wat iedereen vindt dat ik zou moeten bereiken. Ik kan niet meer meedoen aan het ideale plaatje, want het ideale plaatje volgens de norm is huisje-boompje-beestje met een man en vrouw. Uiteindelijk ben ik tóch getrouwd (met een man) en heb ik tóch kinderen gekregen, maar in mijn geval verwachte niemand dat dat ging gebeuren. Dus hoewel ik compleet voldoe aan het traditionele plan, heb ik niet het geijkte pad gevolgd.”
Op een gegeven moment komt Yerma bij de wijze vrouw Dolores, die haar wijst op de intrinsieke waarde van haar leven. Wat is voor jou een voldaan leven?
“Ik zou willen dat ik wist wat het volmaakte leven was, maar volgens mij is er geen plek die je kunt bereiken, geen einddoel - niets dat het leven ‘af’ maakt. Zodra je iets hebt bereikt gaat het leven door en moet je nog steeds je best doen. Een voldaan leven is tevreden zijn met wat je hebt, maar tegelijkertijd ook hard blijven werken voor wat je hebt. Je dromen moeten dienen als motivatie om door te gaan en je moet je niet blindstaren op wat je niet hebt.”
Denk je dat Victor zijn leven op die manier leidt?
“Hij komt over als iemand die stilstaat en niet per se voldoet aan de conventies die zijn gemeenschap - de andere herders – hem opleggen. Anders dan zijn collega’s is hij niet bezig zijn bedrijf uit te breiden om zo meer geld te verdienen. Het boeit hem allemaal niet zo. Ondertussen blijft hij wel in het dorp wonen en lijkt het niet alsof hij grote dromen heeft. Hij blijft wachten op Yerma. Hij wacht op iets dat er niet is. Pas tegen het einde, als het echt duidelijk wordt dat er tussen hem en Yerma niks gaat gebeuren, besluit hij om te vetrekken naar de grote stad. Hij doet er een heel leven lang over om voor zichzelf te kiezen en écht ergens voor te gaan.”
Yerma is van dinsdag 2 november tot en met zaterdag 18 december te zien.
Foto: Sofie Knijff