Lente van Ali Smith
Korte samenvatting
Engeland, 2018. Filmmaker Richard staat op een uitgestorven perron in Kingussie, Noord-Schotland. Hij is verslagen door de dood van zijn collega en beste vriendin Paddy, en wil hier zijn leven achter zich laten.
Diezelfde dag loopt de 12-jarige Florence zomaar het zwaarbewaakte uitzetcentrum voor uitgeprocedeerde asielzoekers in. Ze zet de boel op stelten en reist met UC-medewerkster Brit naar precies datzelfde station in Noord-Schotland. Daar start voor hen samen een roadtrip in de foodtruck van Alda.
Nieuwsfeiten
22 aug 1922
Michael Collins, Iers politicus en strijder voor een volledig onafhankelijk Ierland, wordt gedood in een hinderlaag bij Béal na mBláth. (p.38)
4 mrt 1976
Op 3 december 1974 doet de politie, op basis van een valse beschuldiging, een inval in het huis van de familie Maguire. Vier gezinsleden en drie vrienden van de familie worden opgepakt en beschuldigd van het fabriceren en leveren van bommen voor aanslagen van de Provisional IRA. Op 4 maart 1976 worden ze veroordeeld (p.58). Ze krijgen straffen van 4 jaar (voor de jongste zoon Patrick, die veertien jaar oud was) tot 14 jaar (voor de ouders, Annie en Patrick Maguire). Pas in 1990 erkent de politie dat de beschuldiging vals was en de ‘Maguire Seven’ onterecht vast zaten. Het duurt dan nog tot 2005 voordat de Britse regering bij monde van premier Tony Blair haar excuses aanbiedt aan de families.
8 mrt 1978
Op 1 maart 1978 stelen Roman Wardas en Gantcho Ganev het stoffelijk overschot van Charlie Chaplins uit zijn graf. Ze bieden het in ruil voor losgeld aan aan Chaplins weduwe. In mei worden Wardas en Ganev gearresteerd. Het lichaam wordt teruggevonden in een boerenveld nabij het Meer van Genève. Op de begraafplaats van Corsier-sur-Vevey Zwitserland) wordt Chaplin herbegraven, onder een laag van 180 centimeter beton. (p. 254)
Tijdens de laatste week van de campagne voorafgaand aan het Brexit-referendum brengt Nigel Farage van de UK Independence Party (UKIP) een poster naar buiten met een foto van Syrische vluchtelingen bij de grens tussen Kroatië en Slovenië in 2015, voorzien van het onderschrift ‘breaking point’ en ‘the EU has failed us all’. De poster wordt scherp veroordeeld en in verband gebracht met Enoch Powells ‘Rivers of Blood’-speech (zie: Winter). Farage claimt later dat iedereen de poster weliswaar haatte, maar dat deze hem wel een grote overwinning had gebracht. Dezelfde foto wordt in de aanloop naar de Hongaarse parlementsverkiezingen van 2018 gebruikt door de Hongaarse Fidesz-partij van Viktor Orbán. (p.112)
Zomer 2018
In de pers verschijnen artikelen hoe de Britse regering tussen 2012 en 2018 duizenden legale migranten onterecht als illegale immigranten heeft bestempeld. Het is het directe gevolg van het ‘hostile environment’-beleid van minister Theresa May, dat het leven in het Verenigd Koninkrijk voor mensen zonder verblijfsvergunning zo moeilijk mogelijk dient te maken. Veel migranten verliezen hun rechten, toegang tot zorg of werden zelfs gedeporteerd. Het raakt vooral mensen uit voormalige Britse koloniën die vóór 1973 naar het VK zijn gekomen, vaak uit het Caribisch gebied. De affaire komt bekend te staan als het ‘Windrush-schandaal’. De naam verwijst naar het schip Empire Windrush, dat in 1948 de eerste groep migranten uit die regio vervoerde.
Beeldende kunst
In Lente staat Tacita Dean (1965) centraal. Zij maakt poëtische filmwerken en monumentale krijttekeningen waarin tijd, toeval en vergankelijkheid centraal staan. Haar analoge films verkennen landschappen, geschiedenis en herinnering, terwijl haar krijttekeningen vaak eenzelfde verstilde aandacht tonen voor detail. schaal en licht. Ze benadrukt het belang van ambacht en traagheid in een digitale beeldcultuur. In de zomer van 2018 werd het belang van haar werk onderstreept in drie parallelle tentoonstellingen in Londen, in de National Portrait Gallery, de Royal Academy of Arts en in de National Gallery.
In de roman worden vier werken van Tacita Dean beschreven: Floh (fotoboek, p. 69), The Montafon Letter (krijttekening, p. 70-71), A bag of air (film, p.72) en Bless Our Europe (triptiek, p. 72).
Links:
Literatuur
In elk deel van de seizoenencyclus refereert Ali Smith aan Charles Dickens en William Shakespeare. In Lente zijn dat Dickens’ Hard Times – for these times en Shakespeares Pericles (ook Macbeth komt kort voorbij op p. 294 met “veel lawaai, dat niets betekent”: “[Life] It is a tale told by an idiot, full of sound and fury, signifying nothing.). En Richard ontleent zijn bijnaam ‘Doubledick’ aan een verhaal van Dickens: The Story of Richard Doubledick.
Een belangrijk deel van de roman wordt ingenomen door het verblijf dat schrijfster Katherine Mansfield en dichter Rainer Maria Rilke in 1922 zouden hebben gedeeld in Zwitserland. Het boek van Bella Powell Bella, Aprip. over dit verblijf – dat de basis zou vormen voor Richards nieuwe film – is fictief.
Ali Smith is een groot liefhebber van het werk van Mansfield. Ze schreef een inleiding voor de Penguin-editie van Mansfields Collected Stories. In Zomer verwijst ze naar de verhalen Bliss (p. 249) en A Blaze (p. 255). Twee gedichtencycli van Rilke worden genoemd: de Sonnetten aan Orpheus (p.82) en Elegieën van Duino (p. 223)
Behalve bovengenoemde schrijvers komen ook de volgende auteurs voorbij:
Muziek, film en televisie
De volgende muzieknummers, films en televisieprogramma’s worden genoemd in Lente.
Muziek:
- Ludwig van Beethoven – An die Hoffnung (opus 32 of 94) (p. 54)
- Paul McCartney – Pipes of Peace (p. 129)
- Florence and the Machine (p. 146)
- Noname – Self (p. 162, 288)
- Nina Simone – O-o-h child (p. 162)
- Early one morning (folk song) (p. 163)
- Adele – When we were young (p. 175)
- Alesso – Heroes (p. 175)
- Cole Porter – Everytime we say goodbye (p. 187)
- Igor Stravinsky – Le sacre du printemps (p. 199-)
- Terry Jacks – Seasons in the sun (p. 210)
- Ludwig van Beethoven – Wellingtons Sieg (opus 91) (p. 228)
Film en televisie: