Kiezen voor de dialoog
Grote, ingrijpende gebeurtenissen op het wereldtoneel raken ons allemaal. Ook ons publiek en onze organisatie. Bij Het Nationale Theater kiezen we altijd voor de dialoog: de kunstenaar nodigt het publiek uit de dialoog aan te gaan. 'Wie sluiten we buiten?' is een vraag die wij ons voortdurend stellen. We handelen altijd vanuit wat we wél kunnen, het maken en tonen van voorstellingen, en niet vanuit wat we níet doen. Met ons uitgangspunt Show, don’t tell laten we de programma’s en de kunstenaars voor zichzelf spreken. Altijd vanuit de uitnodiging om met het publiek in gesprek te gaan.
Zo geven wij sinds twee jaar op onze podia vaak ruimte voor verhalen van kunstenaars die zich uitspreken over de verschrikkelijke toestand in Gaza, de Westbank en Israël. In november 2023 organiseerden wij de allereerste slaapstaking. Dit seizoen programmeerden we o.a. Het Nomadisch Monument voor Gaza en het theaterweekend Theater voor Palestina. Deze programma's (je vindt hieronder een impressie) maakten een diepe indruk op ons publiek en leverden donaties op voor kunstenaars in Palestina.
Het Nationale Theater gaat bewust geen samenwerkingen aan met regimes of instellingen die zich tegen de mensenrechten keren. Nu niet, hiervoor niet, nooit niet.
Tegelijkertijd zijn wij uiterst zorgvuldig de individuele stem niet uit te sluiten of te isoleren. Wij ondersteunen waar mogelijk de individuen uit deze landen: kunstenaars die zich bij ons willen uitspreken geven wij graag een podium. De kritische stem van binnenuit moeten we niet isoleren, wat in de Culturele Boycot ook wordt benadrukt.
Waarom ondertekent Het Nationale Theater dan toch niet de Culturele Boycot, als we het op zo veel vlakken inhoudelijk eens zijn met de initiatiefnemers? Omdat de aard van een boycot is: “Nee, tenzij.” Terwijl de aard van Het Nationale Theater al sinds de oprichting is: “Ja, mits.” Een boycot is een conclusie, wij kiezen ervoor om de dialoog te blijven voeren. Steeds weer opnieuw de vraag stellen: waar trek jij de grens? Waarom? En wanneer is er weer ruimte om de ander toe te laten?
We blijven spreken, het podium bieden, confronteren, het ongemak opzoeken en de regering en elkaar oproepen te handelen. We gaan het ongemak nooit uit de weg: met ons publiek, met de stad en met onszelf. Want ook in onze eigen organisatie geven we ruimte aan verschillende gedachten en gevoelens. We zoeken niet naar ons eigen gelijk, maar hoe we met elkaar de stemmen kunnen bundelen om die urgente en gezamenlijke gevoelde hartenkreet kunnen uiten: stop dit geweld!
We wijzen je bijvoorbeeld graag op het festival Winternachten, waar schrijver Pankaj Mishra op 24 januari 2026 te gast is in Theater aan het Spui. Hij schreef onder meer het belangrijke boek The World After Gaza.
Heb je vragen of wil je je gedachten delen? We gaan graag met je in gesprek via dialoog@hnt.nl.
