De jaren

Geselecteerd voor het Nederlands Theater Festival 2023

De jaren is geselecteerd voor het Nederlands Theater Festival 2023. De Nederlandse Toneeljury: "In De jaren, een voorstelling naar het boek van Annie Ernaux voltrekt zich in handen van Eline Arbo niets minder dan theatrale magie. Vijf actrices tekenden voor de hoofdrol in deze biografie van een westerse vrouw. Alle vijf, Nettie Blanken, Tamar van den Dop, Mariana Aparicio, Hannah Hoekstra en June Yanez, vertolken een andere levensfase en figureren in elkaars levensfases. Seksueel ontwaken, eerste stappen op de arbeidsmarkt, het moederschap, het persoonlijke is politiek in deze feestelijke taal- en acteerexplosie."

Theo d'Or voor Mariana Aparicio

Voor haar rol in De jaren won Mariana Aparicio de Theo d'or voor meest indrukwekkende vrouwelijke dragende rol. De jury: “Het boek De jaren van Annie Ernaux portretteert de ervaring van de verstrijkende tijd. In haar toneelbewerking laat regisseur Eline Arbo de rol niet spelen door één actrice, maar door vijf verschillende. Voor de jury sprong één vertolker er bovenuit en dat is Mariana Aparicio. Vanaf het begin lijkt zij samen te vallen met wat er op scène wordt verbeeld, of ze nu ín het centrum van de aandacht staat of daarbuiten.”

Naar het bekroonde boek van Annie Ernaux

De jaren is een voorstelling van regisseur Eline Arbo, naar de Europese bestseller van Annie Ernaux, winnaar van de Nobelprijs voor de literatuur 2022. Met een all-female topcast bestaande uit Hannah Hoekstra, Nettie Blanken, Tamar van den Dop, Mariana Aparicio en June Yanez.

Regisseur Eline Arbo: “De jaren is een voorstelling waar wij heel trots op zijn, en die veel heeft betekend voor iedereen die meedeed aan het proces. Ook de publieksreacties zijn zo uitzonderlijk geweest. De inhoud en de herkenning in De jaren resoneert. Wij zijn daarom ontzetten blij om geselecteerd te worden voor Het Nederlands Theaterfestival en deze voorstelling weer te mogen spelen.” 

Op zoek naar de verloren tijd

In De jaren vertellen vijf actrices samen het leven van één vrouw, tegen de achtergrond van een in hoog tempo veranderende wereld. Ze groeit op tussen het puin van de Tweede Wereldoorlog, ontworstelt zich aan haar middenstandsmilieu en wordt schrijfster met een scherp politiek en sociaal bewustzijn. Aan de hand van foto’s, songs en nieuwsberichten vertelt ze over emancipatie, vrouw-zijn, seksualiteit, klassenverschillen en individuele kansen. In losse scènes worden muzikale, vrolijke en melancholische herinneringen opgeroepen. Door één leven te volgen, zien we de wereld veranderen. De hyperpersoonlijke geschiedenis van een Franse vrouw wordt zo een universele biografie van het naoorlogse West-Europa. Na het veelgeprezen Weg met Eddy Bellegueule en Yerma maakt regisseur Eline Arbo opnieuw een zeer persoonlijke én politieke voorstelling.

‘Alle beelden zullen verdwijnen. De dood wist alles in één seconde uit en dus moeten we iets redden van de tijd waar we nooit meer zullen zijn.’

Naar het bekroonde boek van Annie Ernaux

De jaren is het met prijzen en jubelrecensies overladen meesterwerk van de Franse auteur Annie Ernaux. De Standaard der Letteren noemde het een “duizelingwekkende geschiedenis van een tijd en van een leven.” Voor regisseur Eline Arbo is het gedroomd materiaal. In het boek komen de twee lijnen samen die ze in haar werk verkent, enerzijds de ‘sociologische’ blik van Weg met Eddy Bellegueule (2020) en anderzijds de krachtige vrouwen als protagonisten van De uren (2021) en Yerma (2021).

“Toen ik De jaren las wist ik meteen: dit boek is voor mij geschreven. Annie Ernaux’ stijl is zo treffend en universeel dat al die herinneringen ook resoneren in mij. Haar beelden roepen een gevoel van nostalgie op, maar tegelijkertijd ook schaamte en woede.” - Regisseur Eline Arbo

Recensies

Volkskrant ★★★★★
“Gedurfde toneelregie van De jaren doet recht aan Ernauxs caleidoscopische meesterwerk.”
“De jaren: een opmerkelijk fysieke toneelbewerking die via nostalgie, verdriet en veel humor tot een bijzondere catharsis leidt.”
“Dankzij het fantastische spel en de muzikale performances vliegen de uren – en tegelijk de jaren – voorbij.”

Trouw ★★★★★
“‘Gewone vrouw’ Annie Ernaux vormt broodnodige aanvulling op mannelijke theatercanon.”

Theaterkrant
“Arbo toont zich andermaal de beste ensembleregisseur van Nederland, en haar De jaren is een van de beste voorstellingen van het jaar."

Parool
“Vijf vrouwen, één geschiedenis: theatervoorstelling De jaren grijpt stevig naar de keel.”
“Regisseur Eline Arbo en haar vijf actrices doen met hun voorstelling De jaren op een schitterende manier recht aan het gelijknamige boek van Nobelprijswinnaar Annie Ernaux en de levens van vrouwen in het tweede deel van de 20ste eeuw.”

NRC ★★★★
“Als je in de cadans van de voorstelling raakt, is het makkelijk je te laten meeslepen door de verstrijkende jaren.”

Telegraaf ★★★★,5
"In dit prachtige De jaren toont Arbo hoe episch een heel gewoon vrouwenleven kan zijn."

Cultureel Persbureau
“Het is zo gruwelijk mooi, weer een hoogtepunt in de Nederlandse theatergeschiedenis.”
“De Jaren van Eline Arbo bij HNT even aangrijpend als schitterend”

Credits

regie en bewerking Eline Arbo
naar het boek van Annie Ernaux
vertaling Rokus Hofstede
spel Mariana Aparicio, Nettie Blanken, Tamar van den Dop, Hannah Hoekstra, June Yanez
muziek Thijs van Vuure
decor Juul Dekker 
kostuum Rebekka Wörmann 
licht Varja Klosse 
dramaturg Willemijn Barelds
regie-assistent Ludy Golstein 
campagnebeeld Gordon Meuleman

Podcast
concept, presentatie en interviews Laura van Zuijlen
techniek en montage Alexander Kramer
muziek Kaspar Schellingerhout
redactie Karim Ameur, Dimphna van Kempen, Daan Valkhof

Bekijk ook