Bram Coopmans: "Ik leid gelukkig geen volmaakt leven"
Yerma verlangt hartstochtelijk naar een kind, maar het lukt haar en haar man Juan niet om die wens vervult te krijgen. In het stuk Yerma wordt de rol van Juan gespeeld door Bram Coopmans. Sinds 2017 maakt hij deel uit van het vaste ensemble van Het Nationale Theater.
“Een van de dingen die we met de voorstelling voelbaar willen maken, is dat het nog altijd een taboe is om te praten over een onvervulde kinderwens.’ Dat is een ontzettend gevoelig en persoonlijk onderwerp, terwijl het heel veel voorkomt. Twee op de vijf mensen krijgen een miskraam voor dat ze een kind krijgen. Dat is ontzettend veel.”
Binnen de maatschappelijke context waarin Yerma opgroeit, geeft het krijgen van een kind haar leven betekenis en zingeving. Het wordt van haar verwacht. Heb jij ooit een bepaalde maatschappelijke druk ervaren om je leven op een bepaalde manier te leiden?
“Ik laat mijn leven hopelijk niet te veel bepalen door ‘wat moet’ of bepaalde doelen die ik per se moet bereiken. Ik ben vrij laat vader geworden en je merkt wel dat mensen daar een oordeel over hebben. Ik heb nu een zoontje van bijna drie. Zeven jaar geleden verhuisde ik en mijn vriendin naar de plek waar we nu wonen. Als we op straat over ons pleintje liepen, kregen we weleens de vraag: ‘En? Denken jullie al aan kinderen?’ De sociale druk die schuilt in die vraag is voelbaar, maar ik dacht dan: ‘dat gaat jullie geen zak aan, dus hou op met die vraag.’ Het lijkt ook typisch Nederlands, die vraag. Geen blad voor de mond nemen. Uiteindelijk zijn mijn vriendin en ik pas over kinderen gaan nadenken toen we daar zelf aan toe waren.”
Dolores probeert Yerma op een gegeven moment te overtuigen van de intrinsieke waarde van haar leven, los van maatschappelijke conventies.
“Wat ik erg mooi vind aan die scène is dat Dolores tegen Yerma zegt dat ze zich zó blind staart op het krijgen van een kind, dat ze de basis waarop dat kind straks ter wereld zal komen, daarmee onklaar maakt. Dus zorg dat er thuis een goede sfeer is, zorg dat de relatie met je man goed is, zorg dat je je goed voelt en dat je gelukkig bent. Dat is de beste basis om een kind te krijgen.”
Wat geeft jouw leven voldoening?
“Salvador Dalí, een tijdgenoot van Federico García Lorca (de schrijver van Yerma), heeft een mooie uitspraak: ‘Je hoeft niet bang te zijn voor perfectie, dat bereik je toch nooit.’ Het leven is hoe dan ook niet volmaakt, maar je mag er wel naar streven. Ik kan alleen maar in algemeenheden op zo’n vraag antwoord geven. Je moet in het heden leven om ervan te genieten. Als je zoals Yerma te veel met de toekomst bezig bent, ga je aan alles voorbij wat je leven nu gelukkig zou kunnen maken. Ik leid gelukkig geen volmaakt leven.”
Yerma is van dinsdag 2 november tot en met zaterdag 18 december te zien.
Foto: Sofie Knijff