Wie over wie: Mark Rietman onder de loep

Foto: Bart Grietens

Betty Schuurman: ‘Sterk als Syrische vluchteling’

Betty Schuurman staat al jaren samen met Mark Rietman op het podium. "Je ziet hem vaak in rollen van bankdirecteuren of advocaten, maar juist in De Revisor vond ik hem erg goed als Syrische vluchteling. Dat soort rollen zou hij vaker moeten spelen en ik denk dat hij dat zelf ook wel leuk vindt", vertelt Schuurman.

Hartstochtelijk 

"Hartstochtelijk", is het eerste woord dat Schuurman te binnen schiet als ze Mark Rietman moet omschrijven als acteur. "Maar hij is ook heel professioneel en een solide speler. Een vakman en dat is prettig om mee samen te werken." Ze geven elkaar geregeld feedback. "Soms kunnen we discussiëren over smaak, bijvoorbeeld hoe een rol wordt gespeeld. Maar we praten ook over wantoestanden in de wereld. Voordat we de vloer opgaan, hebben we altijd een gesprekje.’ De actrice heeft veel respect voor haar collega. ‘"Hij geeft altijd de volle honderd procent. Zoals een topvoetballer wil hij altijd in balbezit zijn. Als Mark in het repetitieproces niet tevreden is, vraagt hij altijd door." Backstage is Rietman grappig en genereus. "We hebben vreselijk gelachen om zijn kostuum en pruik in The Little Foxes. Hij leek een beetje op Trump."

Ben en Birdy en een stretcher

Samen hebben ze voor de lol de typetjes Ben en Birdy bedacht. "Een soort lovestory van een gepensioneerd stel. Zij is een lastige vrouw die constant op zijn nek zit. Hij wil liever achter de jonge vrouwen aan. Ik hoop dat we in de toekomst een voorstelling over dit duo gaan maken.’" Leuk weetje: ‘Hij zorgt er vaak voor dat hij een kleedkamer met stretcher heeft, zodat hij even een dutje kan doen. Als iemand anders moe is, biedt hij de stretcher aan."

Foto: Sarah Carlier

Romana Vrede: ‘Hij is een force of nature’

Actrice Romana Vrede speelde samen met Mark Rietman in RACE , The Nation en momenteel in We zijn hier voor Robbie. "Hij is een force of nature. Mark is als een boom in een leeg veld: krachtig en sterk. Echt een verschijning." Vrede heeft Rietman goed leren kennen op tournees van Het Nationale Theater door het land. "Hij komt nooit te laat en klaagt ook nooit over kostuums of over de grootte van zijn rol. Mark is niet iemand die er met de pet naar gooit. Hij is superkritisch en extreem betrokken: iemand die het vak van acteur echt serieus neemt. Hij loopt nooit de kantjes ervan af."

Appjes en humor

Meteen nadat Vrede toneelprijs Theo d’Or, de prijs voor de indrukwekkendste vrouwelijke dragende rol, in de wacht sleepte voor RACE, kreeg de actrice een appje van haar collega. "Mark is attent en heeft humor: vaak doet hij backstage typetjes en stemmetjes." Ook hebben ze lol om het publiek in de zaal. "Iemand hoestte een keer dwars door een monoloog heen, daar speelt Mark dan op in met een zin als “ik weet niet of iedereen de laatste zin heeft gehoord'."

Baas op het toneel

Ondanks de jarenlange ervaring zijn er ook zenuwen voor een première. "Ik schijt in mijn broek, jij ook?’,vroeg ik voor de première van RACE aan hem. 'Tuurlijk heb ik dat ook, zei hij. Mark is ook onzeker, dat weten veel mensen niet.' Daarnaast is hij wel eens boos tijdens repetities. ‘De noodzaak van een rol is voor hem belangrijk. Hij is een arbeider, iemand die de mouwen opstroopt." De actrice heeft veel geleerd van Rietman. "Vooral om ‘non-apologetic’ te zijn. Ik ben de baas op het toneel, geen valse bescheidenheid."

Foto: Bart Grietens 

Theu Boermans: ‘Mark reikt naar de sterren’

Regisseur Theu Boermans werkt al jaren met veel plezier samen met Mark Rietman. "Hij is iemand die reikt naar de sterren: een perfectionist."
De acteur schitterde de afgelopen jaren vaak in grote rollen in de producties van Boermans, zoals Een helse komedie en komend seizoen in Amadeus als componist Salieri. "Mark behoort tot het topsegment van de Nederlandse acteurs, net als Pierre Bokma en Gijs Scholten van Aschat. Hij is enorm betrokken, intelligent en talentvol. Hij leeft voor het spelen en daar herken je alle grote talenten aan. Dat is ook een voorwaarde als je dit soort grote titelrollen speelt. Als regisseur is dat een godsgeschenk."

Geen brave volger

Rietman streeft altijd naar perfectie en steekt zijn mening dan ook niet onder stoelen of banken. "Dat is volkomen terecht. Het is heel waardevol als iemand zijn mening geeft’, vindt Boermans. "Mark kan soms heftig van zich afbijten. Dat is prima, ik hoef niet alleen maar brave volgers te hebben. Dat houdt mij scherp."

Toneelbeest

De acteur zoekt niet naar de weg van de minste weerstand. "Dat is soms een keerzijde van grote talenten", zegt de regisseur. "Bij tijd en wijle komt hij in een crisis terecht. Hij twijfelt voortdurend aan zichzelf, maar als het publiek eenmaal in de zaal zit, dan is het bám. Dan staat hij er gewoon."
Veel mensen realiseren zich volgens Boermans niet dat acteur een van de moeilijkste beroepen is. "Het vereist veel moed om je zo bloot te geven. Repeteren is een delicaat proces waarin vertrouwen en respect heel belangrijk zijn."Rietman blinkt niet alleen uit in hoofdrollen. "Hij is een multitalent die ook voor een bijrol alles geeft. Bij alles wat hij doet, streeft hij naar het hoogst haalbare. Mark is een toneelbeest. Zo’n acteur moet je op handen dragen."